Lạc đà Hai bướu hay lạc đà Bactrian hoang dã là loài động vật thuộc Lớp Thú, Bộ Guốc chẵn, có mũi dài và hẹp, hai hàng lông mi dày và dài, tai có lông để bảo vệ chúng khỏi bão tuyết, bão cát sa mạc. Trên thực tế, loài này được phân biệt với các loài lạc đà được thuần hóa – những sinh vật được nuôi như gia súc trong nhà. Lạc đà Hai bướu sẽ làm nhiệm vụ thồ hàng do kích thước nhỏ hơn, đôi chân mảnh, lông có màu cát, độ dài ngắn và thưa hơn so với loài Lạc đà Hai bướu thuần hóa. Hiện tại, Lạc đà Hai bướu đang phân bố nhiều nhất ở miền bắc Trung Quốc và Sa mạc Gobi ở Mông Cổ.
Tên thường gọi: Lạc đà hai bướu
Tên khoa học: Camelus bactrianus
Loài: Động vật có vú
Chế độ ăn uống:Động vật ăn cỏ
Tuổi thọ trung bình: Tối đa 50 năm
Kích thước: Cao trên 2,1 mét (bao gồm cả bướu)
Trong lượng: Khoảng 800 kg
Tình trạng trong Sách Đỏ: Cực kỳ nguy cấp (Critically Endangered)
Số lượng cá thể hiện tại: 950-1500 cá thể
Đặc điểm
– Lạc đà hai bướu là động vật có vú lớn nhất trong phạm vi sống của chúng và cũng là loài có tuổi đời trung bình lâu nhất thuộc chi lạc đà.
– Kích thước bờ vai của lạc đà là khoảng 1.8 tới 2.3 mét cùng chiều dài thân người là từ 2.5 đến 3.5 mét. Khối lượng của cơ thể chúng đạt từ 300 đến 1.000 kg, những cá thể lạc đà đực thường to và nặng hơn nhiều so với con cái. Loài này có khuôn mặt dài, hình tam giác. Hai ngón chân của chúng rộng, gắn liền vào nhau giúp lạc đà đi bộ dễ dàng hơn trên cát. Cái tên “lạc đà hai bướu” xuất phát từ đặc điểm cơ thể của chúng. Trên lưng loài này có hai cái bướu để tích trữ mỡ có tác dụng cấp nước và năng lượng cho những chuyến đi xa của chúng trên sa mạc. Mũi của lạc đà được đóng kín, đôi lông mày rập rạp cùng hàng mi dài có tác dụng ngăn cát và băng tuyết bay vào. Khi đi hay chạy, cả hai cặp chân của loài thú này đều cùng di chuyển về phía trước giống như hươu cao cổ và ngựa đua.
– Trên thế giới, những chú lạc đà hoang dã vẫn còn tồn tại trong sa mạc Gobi ở Mông Cổ và Trung Quốc với số lượng ít hơn 400 con
Hành vi của Lạc đà Hai bướu
Lạc đà hoang dã thường di chuyển theo nhóm khoảng 30 cá thể (có thể có ít hơn từ 5-20 cá thể tùy thuộc vào lượng thức ăn có sẵn). Chúng thường đi chuyển và sống du mục với mật độ thấp (khoảng 5 con/100 km vuông. Con đực trưởng thành thường dẫn đầu và tập hợp thành viên trong nhóm, di chuyển đến các địa điểm có nước. Chúng thường sinh sản vào mùa mưa, chu kỳ 2 năm một lần. Con non sẽ di chuyển cùng lạc đà mẹ cho tới khi đủ trưởng thành. Trong đó, những cá thể lạc đà cái sẽ đạt độ “chín” về mặt giới tính vào năm tuổi thứ 5.
Môi trường sống và tình trạng bảo tồn của Lạc đà Hai bướu
Môi trường sống của chúng thường là vùng đồng bằng khô cằn, đồi, nơi nguồn nước và thảm thực vật khan hiếm. Khu vực này cũng có biên độ nhiệt thay đổi trong ngày khá cao. Vào mùa hè, nhiệt độ ban ngày có thể lên tới 40-50 ° C nhưng mùa đông nhiệt độ hạ thấp chỉ còn -30° C
Theo tổ chức bảo vệ Lạc đà hoang dã (WCDF) trụ sở tại Anh ước tính, chỉ còn khoảng 1400 cá thể loài Hai bướu còn sống trên thế giới. Nó cũng là một trong 10 loài trọng điểm cần được bảo vệ trước nguy cơ tuyệt chủng.
Lạc đà Hai bướu hoang dã phải đối mặt với rất nhiều mối đe dọa, nhiều nhất vẫn là bị săn bắn, Tại Sa mạc Gobi, Mông Cổ, trong khuôn viên bảo tồn động vật thì vẫn có khoảng 25-30 cá thể bị bắn chết mỗi năm. Các thợ săn thậm chí còn đặt mìn trong đất, tại vị trí cạnh các con suối, nơi lạc đà tới uống nước. Ngoài ra tình trạng Sa mạc hóa, khiến diện tích ốc đảo bị biến mất hoặc thu hẹp dần, bên cạnh đó là những con sói xám luôn rình rập tấn công chúng cũng là nguyên nhân khiến Lạc đà Hai bướu đang ở tình trạng Cực kỳ nguy cấp (Critically Endangered) trong Sách Đỏ.
Đọc thêm: [Infographic] Những thông tin cơ bản về loài Hươu Đuôi Trắng
Sinh sản
Con đực trong thời gian giao phối có xu hướng khá bạo lực. Chúng có thể cắn, nhổ hoặc cố gắng ngồi lên thân người những con lạc đà đực khác. Lạc đà phối giống ở những tuổi đời khác nhau nhưng thường là từ 3 đến 5 năm. Quá trình mang thai của con cái kéo dài khoảng 13 tháng và chúng có thể đẻ từ 1 tới 2 con mỗi lứa. Lạc đà con khá tinh nghịch, từ khi sinh ra, đôi mắt của chúng đã luôn mở to. Thậm chí vài giờ sau sinh, chúng đã có thể chạy nhảy khắp nơi xung quanh Lạc đà bố mẹ. Cho tới khi, đạt 18 tháng tuổi, lạc đà sẽ được mẹ chăm sóc, chúng cũng ở với mẹ từ 3 đến 5 năm tới khi trưởng thành và có thể giao phối hay sinh sản để tiếp nối thế hệ trước.
Một số thông tin thú vị về Lạc đà Hai bướu có thể bạn chưa biết:
– Lạc đà Hai bướu đang đứng thứ 8 trong các loài động vật có vú cỡ lớn đang bị đe dọa tuyệt chủng trên thế giới
– Loài Lạc đà Hai bướu hoang dã còn có thể sống sót khi uống nước muối (có độ mặn hơn nước biển) trong khoảng thời gian nhất định mà không hề hấn gì, điều mà các loài động vật khác không thể làm được
– Năm 1964, Trung Quốc từng thử nghiệm vũ khí hạt nhân tại Lop Nur (hồ muối lớn nằm phía Đông Duy Ngô Nhĩ Tân Cương) khiến Lạc đà Hai bướu trong khu vực này sụt giảm nghiêm trọng.
− Khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã Lop Nur Wild Camel nằm ở phía Đông Nam của tỉnh Tây Cương, Trung Quốc là nơi được xây dựng dành riêng cho việc bảo tồn giống lạc đà hai bướu hoang dã
− Sauk hi bị khát nước trong một thời gian dài, loài này có thể uống liền hơn 60 lít nước chỉ trong 13 phút
