Phát hiện hàng loạt loài thú “cực phẩm” hiếm đến mức tưởng như đã biến mất ngoài tự nhiên tại Việt Nam

Hé lộ những điểm nóng đa dạng sinh học còn sót lại

Kết quả phân tích cho thấy những khu vực càng xa khu dân cư, càng ít tác động của con người thì mức độ phong phú của các loài càng cao.
Tại dải Trung Trường Sơn, độ giàu loài nổi bật ghi nhận ở:

• Vườn quốc gia Bạch Mã

• Khu bảo tồn Sao la Huế

• Khu bảo tồn loài & sinh cảnh Sao la Quảng Nam

• Khu vực lõi Vườn quốc gia Sông Thanh

Những khu vực này đang đóng vai trò như “thành trì cuối cùng” cho nhiều loài thú bản địa quý hiếm – vốn rất nhạy cảm với biến động môi trường.

Bức tranh thực tại: sự suy giảm đáng báo động

Song song với các phát hiện tích cực là một sự thật đáng lo ngại:
Quần thể động vật hoang dã tại nhiều nơi đang suy giảm nghiêm trọng. Các chuyên gia chỉ ra rằng tình trạng bẫy dây phanh tồn tại kéo dài trong nhiều thập kỷ qua đã gây tác động nặng nề đến các loài thú lớn và thú ăn thịt. Dấu vết săn bắt trái phép vẫn xuất hiện ở không ít khu rừng, đe dọa sự sống còn của nhiều loài đang nguy cấp.

Gấu chó – bất ngờ trở lại sau gần 20 năm vắng bóng

Một trong những tín hiệu đáng giá nhất của đợt khảo sát lần này là sự xuất hiện của gấu chó tại 3 khu vực nghiên cứu. Loài thú ăn thịt này được xếp hạng Cực kỳ nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam và gần như không được ghi nhận ngoài tự nhiên trong suốt hai thập kỷ qua. Phát hiện này mở ra hy vọng về khả năng loài vẫn còn tồn tại ở mật độ thấp tại các vùng rừng sâu.

Mang thường – loài đặc hữu Trường Sơn đang bên bờ tuyệt chủng

Bẫy ảnh cũng bắt được những khoảnh khắc quý hiếm của Mang thường, loài chỉ phân bố tại dãy Trường Sơn trên biên giới Việt – Lào. Trong vòng 30 năm qua, số lượng loài này đã suy giảm nhanh chóng, đẩy Mang thường vào nhóm Cực kỳ nguy cấp với số cá thể ngoài tự nhiên cực kỳ ít ỏi.

Mang lớn – dấu hiệu hiếm hoi từ 5 khu rừng

Loài Mang lớn, vốn cũng nằm trong nhóm cực kỳ nguy cấp, được ghi nhận tại 5 khu vực của dự án. Các nhà bảo tồn cảnh báo quần thể loài đã giảm 80% chỉ trong ba thập kỷ, khiến cơ hội gặp được cá thể ngoài tự nhiên vô cùng thấp.

Mang Trường Sơn – đặc hữu quý hiếm chỉ còn sót lại tại dãy Trường Sơn

Loài Mang Trường Sơn tiếp tục xuất hiện trong đợt khảo sát. Đây là loài đặc hữu Trường Sơn và chỉ có thể tìm thấy ở dải rừng Việt – Lào. Trong 36 năm, số lượng ước tính đã giảm đến 80%, chủ yếu do săn bắt trái phép và sinh cảnh bị thu hẹp.

Trĩ sao – viên ngọc quý của rừng Việt Nam

Bên cạnh các loài thú móng guốc, bẫy ảnh còn ghi lại hình ảnh của Trĩ sao – một trong những loài chim đẹp và quý nhất Việt Nam. Chúng được xếp vào nhóm Cực kỳ nguy cấp, và việc bắt gặp trong thực tế gần như là điều hiếm thấy.

Hồi chuông cảnh báo – và cũng là cơ hội cuối cùng

Những hình ảnh thu được từ dự án không chỉ là thành tựu khoa học, mà còn là lời nhắc mạnh mẽ về trách nhiệm bảo tồn. Việt Nam sở hữu hệ sinh thái độc đáo và nhiều loài bản địa mà thế giới không nơi nào có. Tuy nhiên, nếu tình trạng săn bắt và suy thoái sinh cảnh tiếp tục kéo dài, nhiều loài có thể biến mất hoàn toàn ngay trong thế hệ này. Việc phát hiện những loài “cực phẩm” – tưởng như đã biến mất – là tín hiệu về khả năng phục hồi của tự nhiên, nếu chúng ta kịp thời hành động.