Tên thường gọi: Maiasaura
Chế độ ăn: Động vật ăn cỏ
Loài: Khủng long hông chim
Môi trường sống: Khu rừng Bắc Mỹ
Thời kỳ lịch sử:Cuối kỷ Phấn Trắng (khoảng 74 triệu năm trước)
Kích thước: Chiều cao khoảng 2,5 m
Cân nặng: Dao động từ 3 đến 10 tấn
Được lưu danh muôn thuở bởi tên gọi “bà mẹ khủng long tốt của Peebles”, Maiasaura là một con khủng long điển hình hoặc đại diện cho loài khủng long mỏ vịt xuất hiện vào cuối kỷ Phấn Trắng ở Bắc Mỹ. Sau đây chúng ta cùng đi khám phá 10 thông tin hấp dẫn về loài khủng long Maiasaura.
Maiasaura là một trong số ít những con khủng long có tên thuộc về giống cái
Bạn có thể nhận thấy rằng Maiasaura kết thúc bởi hậu tố Hy Lạp “-a” chứ không phải là “-us” quen thuộc. Đó là bởi vì con khủng long này được đặt tên (bởi nhà cổ sinh vật học nổi tiếng Jack Horner) sau khi tìm kiếm thấy hàng loạt tổ chứa vỏ trứng và xương của khủng long con mới nở đã được cho ăn và chăm sóc như những chú chim, nhằm vinh danh sự chăm sóc của cha mẹ dành cho các con non. (Mẫu vật đầy đủ và phù hợp của Maiasaura được phát hiện vào năm 1978 bởi một nữ thợ săn hóa thạch, Laurie Trexler, trong một chuyến thám hiểm đến vùng đất Two Medicine Forrmation – hai địa tầng y học thuộc bang Montana).
Maiasaura trưởng thành có độ dài lên đến 30 feet
Có lẽ vì được xác định là giới cái nên ít người đánh giá chính xác Maiasaura có kích thước lớn như thế nào. Một con khủng long Maiasaura trưởng thành có thể dài tới 30 feet (9,14m) và nặng khoảng 5 tấn. Maiasaura không phải là loài khủng long đặc biệt nhất trên bề mặt hành tinh, chúng có cấu trúc cơ thể điển hình của một con bò tót thời hiện đại vào cuối kỷ Phấn trắng (đầu nhỏ, thân mình và đuôi dày, không linh hoạt) và chỉ có dấu hiệu đặc trưng nhất là mào nhọn ở trước mắt. Maiasaura là một con khủng long mỏ vịt có hộp sọ dẹt, cái mõm không có răng nhưng lại có nhiều răng má sắc nhọn. Điều này cho phép chúng tiêu thụ một lượng lớn nguồn thực phẩm với tốc độ khá nhanh. Thức ăn của chúng bao gồm hạt dương xỉ, cây lá kim, ginko và quả mọng. Các nhà khoa học ước tính rằng phải mất khoảng 90 đến 113 kg thức ăn hàng ngày mới có thể giữ cho con khủng long này sống khỏe mạnh.
Maiasaura sống trong bầy đàn khổng lồ
Maiasaura là một trong số ít những con khủng long mà có bằng chứng không thể chối cãi về tập tính sống bầy đàn của chúng. Không chỉ một vài chục cá thể sinh sống trên đồng bằng kỷ Phấn trắng mà là tập hợp của vài ngàn con trưởng thành và con non. Lời giải thích hợp lý nhất cho tập tính này là Maiasaura không có khả năng tự vệ trước những kẻ săn mồi đói khát – Troodon. Không những vậy việc sống theo bầy đàn đã tạo ra một hệ thống phòng thủ và bảo vệ đáng gờm cho những quả trứng của chúng.
Maiasaura cái có thể đẻ 30 đến 40 quả trứng cùng một lúc
Maiasaura nổi tiếng nhất bởi hành vi chăm sóc con non của chúng và hành vi đó bắt nguồn từ việc chúng để tới 30 đến 40 quả trứng cùng một lúc trong chiếc tổ đã được chuẩn bị sẵn.Trứng có kích thước tương đương trứng đà điểu, vì vậy những con non thường phải sinh trưởng nhanh.
Trứng của Maiasaura được ủ bởi thảm thực vật thối rữa
Như bạn có thể tưởng tượng, một bà mẹ Maiasaura nặng khoảng 5 tấn không thể ấp trứng bằng cách ngồi lên trên giống như những con chim to lớn. Thay vào đó, theo như các nhà cổ sinh vật học, Maiasaura đã kiếm nhiều loại thực vật khác nhau vào tổ của chúng và chúng phát hiện ra những thảm thực vật thối rữa tạo ra nhiệt trong khu rừng ẩm ướt giống như cuối kỷ Phấn trắng ở Bắc Mỹ. Có lẽ, nguồn nhiệt này đã giữ cho những con non sắp chào đời trong môi trường ấm áp hơn và đó cũng là nguồn thức ăn tiện lợi cho con non sau khi trứng nở.
Cha mẹ Maiasaura không bỏ rơi con sau khi trứng nở
Các nhà cổ sinh vật học có xu hướng loại bỏ tập tính chăm sóc con non của khủng long, bởi hầu hết các loài khủng long đã bỏ lại trứng trước hoặc ngày sau khi trứng nở thành con (giống như rùa biển thời hiện đại). Tuy nhiên, nhiều bằng chứng hóa thạch cho thấy những con Maiasaura non vẫn tiếp tục sống bên cạnh cha mẹ của chúng trong nhiều năm và sống cùng bầy đàn cho đến tuổi trưởng thành.
Maiasaura mới nở có kích thước lên đến 3 feet trong năm đầu tiên của cuộc đời
Phải mất bao lâu để một Maiasaura mới sinh đạt kích thước trưởng thành đầy đủ của nó? Vâng, xem xét các phân tích xương của loài khủng long này, chừng nào bạn có thể nghĩ rằng: trong năm đầu tiên, Maiasaura đã dài 3 feet (khoảng 1m), một tốc độ tăng trưởng phi thường làm cho các nhà khảo cổ tự hỏi, nếu con khủng long này có máu nóng thì kích thước chúng có thể như thế nào.
Maiasaura có thể là con mồi được Troodon săn đón
Trong thời kỳ cuối kỷ Phấn trắng, Maiasaura sống trong một hệ sinh thái khá phức tạp, chúng phải chia sả phần lãnh thổ của mình với các loài khủng long khác như Gryposaurus và Hypacrosaurus mà cả những loài khủng long ăn thịt như Troodon và Bambiraptor. Loài khủng long sau này quá nhỏ để gây ra nhiều nguy hiểm cho đàn Maiasaura, nhưng Troodon nặng 150 pound (khoảng 68kg) có thể tiêu diệt được những Maiasaura già hoặc cá thể bị bệnh.
Maiasaura có họ hàng với Brachylophosaurus
Một số lượng lớn khủng long hay khủng long mỏ vịt trải dài trên khắp vùng Bắc Mỹ vào cuối kỷ Phấn trắng. Về mặt cấu trúc, Maiasaura được phân loại là truyền nhân của khủng long Saurolophus trước đó và họ hàng gần nhất của nó là Brachylophosaurus. Cho đến nay chỉ có một loài Maiasaura được xác định là M. Peeblesorum.
Maiasaura di chuyển bằng hai chân trong những sự kiện đặc biệt
Một sự thật thú vị về Maiasaura là mặc dù những con khủng long này đi trên bốn chân nhưng nó lại không chậm chạp như một số loài động vật ăn cỏ khác. Một số nhà khảo cổ học đã tuyên bố rằng, họ tin loài khủng long này có khả năng di chuyển với tốc độ 25 dặm/ giờ. Điều này cho phép chúng thoát khỏi sự săn lùng của động vật ăn thịt. Ngoài ra khi bị kẻ săn mồi làm cho giật mình, chúng có khả năng chạy trốn trên hai chân sau. Và khi bị dồn vào đường cùng, chúng có thể đá lại kẻ săn mồi giống như một con tê giác thực thụ.
